Dat bewegen gezond is, weet vrijwel iedereen. Toch doen we het met zijn allen veel te weinig. Meer dan de helft van de volwassen Nederlanders voldoet niet aan de beweegrichtlijnen. Ook kinderen sporten en bewegen helaas steeds minder.
Een gedeeltelijke oorzaak hiervan is dat we weliswaar weten dat bewegen gezond is, maar dat we niet concreet maken waarom het zo goed voor ons is. In dit artikel bespreek ik daarom 3 positieve effecten van beweging op het brein, die zich vertalen naar vele voordelen in je dagelijkse leven.
1). Een betere doorbloeding naar het brein
Geregeld bewegen zorgt voor een verbeterde cardiovasculaire gezondheid. Kort door de bocht komt dit erop neer dat beweging je hart sterker maakt en zorgt voor een betere doorbloeding van je lichaam. Hierdoor slibben je aderen niet of minder snel dicht en loop je een kleinere kans op het ontwikkelen van hart- en vaatziekten dan iemand die niet of minder beweegt dan jij.
Uit onderzoek blijkt dat matig intensieve beweging (zoals stevig doorwandelen) zelfs reeds dichtgeslibde bloedvaten voor een groot deel kan herstellen. Ook verlaagt bewegen je bloeddruk en verbetert het de capaciteit van je longen, waardoor je een lager risico loopt op ziekten zoals COPD. Kortom: bewegen verbetert de doorbloeding in je hele lichaam.
Helderder nadenken en productiever werken
Een verbeterde doorbloeding in je lichaam zorgt voor een verhoogde bloed-, voedingsstoffen- en zuurstoftoevoer naar je brein. Dit verbetert je cognitieve functie, met vele voordelen tot gevolg. Zo zul je bij regelmatige beweging merken dat je over het algemeen helderder kunt nadenken, ’s ochtends minder koffie nodig hebt om op te starten en minder last hebt van hersenmist.
Een betere cognitieve functie zorgt ook op je werk voor een hogere productiviteit. Uit onderzoek blijkt dat werknemers maar liefst 23% productiever zijn als ze eerder op de dag lichamelijk actief zijn geweest. Daarnaast maken fitte werknemers 27% minder fouten dan hun collega’s die minder bewegen en zijn leidinggevenden tot wel 70% zo goed in het nemen van lastige beslissingen!
2). Een hogere aanmaak van BDNF
Een ander gigantisch voordeel van beweging is dat het de aanmaak van BDNF (brain-derived neurotrophic factor) in het brein stimuleert. BDNF is een belangrijke bouwsteen van de hersenen en fungeert daar als een soort groeihormoon. Hiermee speelt BDNF een essentiële rol in de aanmaak van nieuwe hersencellen en de verbindingen daartussen.
De hippocampus is een van de hersengebieden waarin BDNF de groei van nieuwe hersencellen stimuleert. De hippocampus is nauw betrokken bij je langetermijngeheugen en daarmee bij de mate waarin je dingen kunt onthouden. Niet voor niets is de hippocampus een van de eerste hersendelen die schade oploopt bij neurodegeneratieve ziekten zoals alzheimer.
Beter geheugen en weerbaarder in het leven
Kortom: meer bewegen zorgt voor meer BDNF en daarmee simpelweg voor een beter geheugen. Daarnaast laat onderzoek zien dat beweging kan leiden tot een 20% beter probleemoplossend vermogen. Door te bewegen train je dus niet alleen je lichaam, maar ook je brein! Beweging kan zich daarmee moeiteloos meten met andere vormen van breintraining zoals puzzelen.
Door de hogere aanmaak van BDNF stimuleert beweging ook hersenprocessen als neuroplasticiteit, neurogenese en synaptische plasticiteit. Dit betekent dat je brein nieuwe hersencellen aanmaakt met sterkere verbindingen daartussen, waardoor je altijd nieuwe dingen kunt leren en je je sneller kunt aanpassen aan nieuwe omstandigheden. Zo sta je weerbaarder en flexibeler in het leven.
3). Een betere balans in neurotransmitters en hormonen
Ik heb het al vaker gezegd: je brein bepaalt hoe je denkt, voelt, handelt en reageert. Dat komt voor een belangrijk deel door neurotransmitters en hormonen. Deze boodschapperstofjes in het brein laten je je bijvoorbeeld angstig, kalm, gemotiveerd, euforisch, depressief of juist gelukkig voelen. De balans tussen deze stofjes bepaalt dan ook in hoeverre jouw hersenen in balans zijn.
Beweging zorgt voor de aanmaak van allerlei boodschapperstofjes waardoor je je fijn voelt, zoals dopamine, serotonine, anandamide en endorfine. Tegelijkertijd heeft bewegen op matige intensiteit een remmend effect op stofjes waardoor je je minder goed voelt, zoals het stresshormoon cortisol. Dit verklaart waarom je je altijd zo lekker en voldaan voelt na een rondje wandelen of sporten.
Minder stress en meer geluk
Een betere breinbalans vertaalt zich in de praktijk naar een lager stressniveau en een hoger geluksniveau. Hierdoor krijg je als vanzelf zin om meer te bewegen. Punt is wel dat dit beide kanten op werkt:
- Wanneer je niet beweegt, zijn je neurotransmitters uit balans en voel je je slechter, waardoor je geen zin hebt om te bewegen
- Wanneer je wel beweegt, verbetert dit de balans in je neurotransmitters en voel je je beter, waardoor je meer energie krijgt om te bewegen
Het is dus zaak om deze vicieuze cirkel zelf te doorbreken en te beginnen met bewegen. Al start je maar met een rustige yogasessie of ontspannende wandeling in de natuur; zelfs de meest lichte vorm van beweging is een vooruitgang ten opzichte van niet bewegen.
Wil je graag meer bewegen, maar heb je het gevoel dat een ongezonde levensstijl je nu nog tegenhoudt? Kijk dan eens naar mijn Brain Balance-journal om ingesleten patronen te doorbreken en van beweging en andere Brain Balance-pijlers een vaste gewoonte in je leven te maken!
