Maar liefst 1 op de 5 werkende Nederlanders ervaart jaarlijks klachten vanwege een burn-out. Dit kan leiden tot gevoelens van moeheid, onrust, afleiding, vergeetachtigheid tot zelfs serieuze angststoornissen en depressies. Maar hoe ontstaat een burn-out nu eigenlijk en hoe maak je het onderscheid met een depressie? In dit artikel lees je alles over de oorzaken die aan een burn-out ten grondslag liggen.

Wat is een burn-out?

Een burn-out is een toestand van chronische overspannenheid naar aanleiding van lichamelijke, geestelijke en/of emotionele overbelasting over een langere periode. Doordat je fysieke en mentale reserves zijn uitgeput, ontstaat het gevoel dat je opgebrand ofwel ‘burned out’ bent. Hierdoor is het nauwelijks nog mogelijk om privé en op het werk goed te functioneren.

De symptomen van een burn-out gaan dan ook veel verder dan die van tijdelijke of kortstondige overspannenheid. Door het chronische karakter van de klachten stapelt de lichamelijke, geestelijke en emotionele overbelasting zich bij een burn-out op, waardoor ernstige aandoeningen kunnen ontstaan. Overspannenheid wordt daarom ook wel het voorstadium van een burn-out genoemd.

Wat zijn de oorzaken van een burn-out?

Een burn-out kan velerlei oorzaken hebben, maar de hoofdoorzaak is stress. Een beetje spanning in het leven is gezond, maar tegenwoordig worden we aan veel meer stressvolle prikkels blootgesteld dan waarop onze oeroude hersenen zijn berekend. Deze chronische stress kan leiden tot een overprikkeld brein, een belangrijk onderwerp waarover ik op dit moment een boek schrijf.

Een overprikkeld brein ligt ten grondslag aan tal van opkomende gezondheidsklachten zoals burn-out, maar ook angststoornissen en depressies. Aanleiding voor de stress die we ervaren, vormen vaak gebeurtenissen, verplichtingen of problemen in het leven. Denk aan ernstige gezondheidsproblemen, de continue zorg voor anderen of het verliezen van je baan.

Wat is het verloop van een burn-out?

Een burn-out begint doorgaans met relatief onschuldige symptomen. Zo kun je bijvoorbeeld geregeld last hebben van typische stress symptomen zoals moeheid, onrust, duizeligheid, afleiding, vergeetachtigheid, een lage weerstand of spijsverteringsproblemen. Veel mensen hebben de neiging om dit soort klachten terzijde te schuiven met als excuus; ze horen er nu eenmaal bij.

Dit komt omdat het brein vanuit overlevingsoogpunt is gebouwd om jou zo goed mogelijk te laten presteren. Hierdoor zal het relatief lichte klachten bij voorkeur negeren, zodat jij gewoon door kunt gaan waar je mee bezig bent. Dit is echter precies de valkuil. Blijf je jezelf namelijk overbelasten, dan zullen deze klachten niet alleen aanhouden, maar zelfs verergeren en uitmonden in een burn-out.

Wat kun je bij een burn-out nog meer ervaren?

Opvallend genoeg gaat een burn-out geregeld samen met andere klachten zoals angsten of depressieve gevoelens. Al deze aandoeningen zijn een teken van een overprikkeld brein dat niet meer optimaal functioneert. Door overprikkeling verandert namelijk de aanmaak van neurotransmitters in het brein, waardoor je vatbaarder wordt voor burn-out en depressie.

Ook op zichzelf kan een burn-out leiden tot angsten of een depressie. Dat komt omdat een burn-out een negatieve impact heeft op je leven, omdat je zowel in de privésfeer als op professioneel vlak niet meer zoals gehoopt kunt functioneren. Hierdoor kun je je geïsoleerd voelen van vrienden en collega’s en liggen uitzichtloosheid en eenzaamheid op de loer.

Wat is het verschil tussen een burn-out en depressie?

Belangrijk om te beseffen is dat burn-out en depressie weliswaar een vergelijkbare oorzaak kunnen hebben, maar niet hetzelfde zijn. Bij een burn-out is er namelijk geen sprake van onwil, maar van een gebrek aan veerkracht en energie. Bij een depressie daarentegen is er geen sprake van een gebrek aan energie, maar van een gebrek aan levenslust en een positieve stemming.

Net als een depressie kan een burn-out jaren duren en daarom wil je deze aandoening liever voorkomen dan genezen. Heb jij het gevoel dat je regelmatig stress hebt of zit je zelfs tegen een burn-out aan? Speciaal voor jou heb ik een Burn-out Training gemaakt boordevol praktische info en waardevolle oefeningen. Ook kun je je inschrijven voor de Brain Balance Boost over dit onderwerp.