Ongeveer 5% van de vrouwen heeft last van het premenstrueel syndroom (vaak afgekort tot PMS). Dit zorgt rondom de ongesteldheid tot wekenlang voor verschillende lichamelijke en psychische klachten, die bij elke menstruatiecyclus terugkeren en hierdoor het normale leefpatroon verstoren. Hieronder leg ik uit waarom de oorzaak van het premenstrueel in het brein begint en vertel ik wat je zelf kunt doen om verbetering aan te brengen in de klachten.
Wat is het premenstrueel syndroom?
Bij het premenstrueel syndroom ervaar je elke keer voordat je ongesteld wordt lichamelijke en psychische klachten. Deze klachten treden op in de tweede helft van de menstruatiecyclus en zullen bij het begin of na de eerste dagen van de menstruatie weer verdwijnen. PMS komt vooral voor bij vrouwen tussen de 35 en 45 jaar, hoewel de klachten al vanaf 15-jarige leeftijd kunnen beginnen.
De klachten bij het premenstrueel syndroom zijn vaak zo hevig, dat het lastig wordt om je dagelijkse taken op te pakken. Zo kun je bijvoorbeeld veel last hebben van een neerslachtig gevoel of depressieve gedachten. Deze klachten beginnen vaak na het 30e levensjaar en het krijgen van kinderen en zullen vaak jaarlijks toenemen om pas na de overgang volledig te verdwijnen.
Wat zijn premenstruele klachten?
Premenstruele klachten zijn zowel lichamelijk als psychisch van karakter. Veelvoorkomende lichamelijke klachten zijn darmklachten, een opgeblazen gevoel of opgezette buik, rugpijn, spier- en gewrichtspijn, gewichtstoename, vocht vasthouden (bijvoorbeeld opgezwollen handen of voeten) en gespannen en pijnlijke borsten.
Psychische klachten van PMS zijn onder meer stemmingswisselingen, neerslachtigheid, boosheid, depressiviteit, boosheid, prikkelbaarheid, concentratieproblemen, slecht slapen, verwardheid, hersenmist, angsten en paniekerige gevoelens. Ook is er vaak sprake van algehele vermoeidheid of lusteloosheid en een chronisch gebrek aan energie.
Wat is het verschil tussen PMS en PMDD?
Bij een deel van de vrouwen met PMS zijn de klachten zo ernstig, dat wetenschappers spreken van een premenstruele dysfore stoornis of het dysforisch premenstrueel syndroom (PMDD). De symptomen zijn dan zo hevig, dat ze een normaal dagelijks functioneren serieus in de weg staan.
De klachten bij PMDD verschillen van die bij PMS doordat ze niet alleen heviger zijn, maar vaak ook emotioneel van aard zijn. Hierdoor kan PMDD leiden tot regelmatige woedeuitbarstingen, paniekaanvallen, huilbuien en zelfs zelfmoordgedachten.
Hoe ontstaat het premenstrueel syndroom?
Over de oorzaken van PMS en PMDD is nog veel onduidelijk. Wel is duidelijk dat vrouwen tegenwoordig veel meer cycli hebben dan miljoenen jaren lang gebruikelijk was gedurende de menselijke evolutie. Toen kwamen cyclusonderbrekende factoren zoals zwangerschap, het geven van borstvoeding en perioden van ondervoeding veel frequenter voor.
Toch komt het premenstrueel syndroom niet alleen voor bij vrouwen die honderden cycli achter de rug hebben, maar ook bij jonge vrouwen en zelfs tieners. Om de oorzaak te begrijpen, moeten we dan ook inzoomen op de veranderingen in het lichaam en brein die plaatsvinden na de eisprong, ongeveer 2 weken voor de menstruatie.
PMS, het brein en hormonen
Rond de eisprong zorgt het brein voor de aanmaak van het hormoon progesteron. Bij het ouder worden zal deze aanmaak steeds moeizamer verlopen, waardoor er een steeds grotere disbalans ontstaat tussen de hormonen progesteron en estradiol. Dit kan na verloop van tijd leiden tot kortere cycli, hevigere bloedingen, donker bloedverlies en cycli zonder eisprong. Cycli zonder eisprong zijn vermoedelijk ook een van de oorzaken van PMS die voorkomt op hele jonge leeftijd.
Tip: voor meer inzicht in je persoonlijke progesteronaanmaak kun je thuis een progesteron test doen.
Rond de eisprong kunnen er niet alleen problemen zijn met de aanmaak van progesteron, maar maakt het brein – eigenlijk moet ik zeggen de darmen – ook minder serotonine aan.. Maar liefst 90% van de serotonineaanmaak vindt plaats in de darmen, die ook wel bekend staan als ons tweede brein. Serotonine is een stemmingsbevorderende stof, waardoor een gebrek hieraan kan bijdragen aan psychische klachten zoals PMS en PMDD.
Wat kan ik zelf doen?
Over de oorzaken van PMS en de rol van het brein valt nog veel meer te vertellen, maar belangrijk voor jou is vooral: wat kan ik ertegen doen? Vanuit de orthomoleculaire geneeskunde zien we in de praktijk dat dingen die je breinbalans verbeteren vaak goed werken tegen PMS en PMDD. Dit is niet zo vreemd, want een goed doorvoed brein in balans zal makkelijker een optimale en gebalanceerde hormoonaanmaak kunnen verzorgen.
Wat heel goed werkt bij het premenstrueel syndroom is dan ook een Brain Balance-levensstijl. Geef je brein met Brain Foods wat het nodig heeft voor een goede hormoonaanmaak, beweeg regelmatig, gun jezelf voldoende ontspanning en vermijd stress die door een verhoogde cortisolaanmaak zorgt voor een disbalans of grote schommelingen in je hormonen.
