De meesten van ons zijn niet vies van een glaasje alcohol op zijn tijd. Volgens het Trimbos-instituut drinkt 8 van de 10 volwassen Nederlanders wel eens alcohol. 1 op de 12 doet dat zelfs overmatig. Rond de feestdagen drink je logischerwijs al snel een extra wijntje bij het kerstdiner. Maar hoe gezond is dat eigenlijk en welke claims moet je hierover geloven?

Hieronder bespreek ik 4 fabels over alcohol en je gezondheid die inmiddels door de wetenschap zijn achterhaald:

Fabel 1: Eén glaasje wijn per dag is gezond

Dit is waarschijnlijk de hardnekkigste mythe die leeft rondom alcoholgebruik. Dat één glaasje per dag gezond zou zijn, is onder andere de wereld in geholpen door een onderzoek aan de Universiteit van Calgary uit 2011. Hoewel er nogal wat op dit onderzoek valt aan te merken, werden de uitkomsten toch volop gedeeld door de media.

Belangrijk om te beseffen is dat je lichaam en brein alcohol beschouwen als giftige stof. Ook kleine hoeveelheden zijn daarom niet gezond. De voordelen zoals het (pijn)verdovende effect en wegvallende remmingen wegen vanuit gezondheidsperspectief simpelweg niet op tegen de nadelen. Denk hierbij aan belasting van je lever en een hoger risico op hersenbeschadiging en kanker.

Fabel 2: Rode wijn is goed voor hart- en bloedvaten

Er zijn inderdaad aanwijzingen dat een klein beetje rode wijn een beschermend effect kan hebben op hart- en vaatziekten. Dat komt namelijk door de antioxidanten in de wijn, die het goede HDL-cholesterol verhogen en het slechte LDL-cholesterol verlagen. Toch is het te kort door te bocht om te stellen dat rode wijn hierdoor goed is voor hart- en bloedvaten.

Ander onderzoek toont namelijk aan dat het drinken van alcohol (zoals rode wijn) kan leiden tot een hogere bloeddruk. Dit vergroot de kans op hartritmestoornissen of zelfs een hartinfarct. Het positieve effect van de antioxidanten in rode wijn kun je bovendien eenvoudig bereiken door andere antioxidantrijke voeding te eten. Veel gezonder is bijvoorbeeld een handje blauwe bessen per dag!

Fabel 3: Alcohol helpt om te ontspannen

Alcohol kan tijdelijk helpen om negatieve gedachten los te laten en gevoelens van stress te verzachten. Hierdoor lijkt het alsof het drinken van een wijntje of biertje je helpt om te ontspannen. Het tegendeel is echter waar, want de alcohol is een belasting voor je lichaam en vormt geen structurele oplossing voor de dingen waarover je piekert.

Je hersenen ontspannen in elk geval niet als je alcohol hebt gedronken, hoewel het soms wel zo kan voelen. Echte ontspanning zit niet in een drankje, maar in activiteiten die je brein helpen om het defaultnetwerk te activeren. Dit netwerk van hersengebieden is vooral actief in rust en zorgt ervoor dat je minder piekert, helderder nadenkt en creatiever omgaat met problemen.

Fabel 4: Alcohol helpt om beter te slapen

Alcohol staat al generaties lang bekend als lekker slaapmutsje. Over het algemeen val je inderdaad sneller in slaapals je eerst een biertje, wijntje of ander alcoholhoudend drankje hebt gedronken. Helaas betekent dit niet dat je ook daadwerkelijk beter slaapt. Onderzoek laat namelijk zien dat zowel je diepe slaap als REM-slaap aanzienlijk korter zijn.

Je diepe slaap en REM-slaap zijn de slaapfasen waarin je hersenen en lichaam zich respectievelijk herstellen en de informatie van overdag verwerken. Doordat deze fasen korter zijn, slaap je onrustiger en word je de ochtend na het drinken van alcohol met een voller hoofd en soms zelfs ronduit moe wakker. Wat dat betreft heeft alcohol hetzelfde effect als stress op je nachtrust.

Geniet, maar drink met mate

Natuurlijk is er niets mis mee om af en toe een lekker wijntje of je andere favoriete drankje te drinken. Zeker tijdens de feestdagen weegt het sociale aspect ook mee en is het prettig om de teugels even te laten vieren.

Belangrijk is wel om jezelf niet voor de gek te houden door te denken dat je alcoholgebruik gezond is. Alcohol is een van de schadelijkste drugs ter wereld en is ronduit slecht voor je Brain Balance. Het verdooft je hippocampus, verstoort de werking van allerlei neurotransmitters, heeft een grote invloed op het functioneren van je prefrontale cortex en kan bovendien hersenschade veroorzaken.

Het motto ‘Geniet, maar drink met mate’ is dan ook zeker van toepassing. Hoe minder je drinkt, hoe fijner je hersenen het vinden. En hoe beter jij je de volgende dag voelt! 😉